Yetkinlik nedir ve CV’ye nasıl dahil edilir
Girmek istediğiniz iş için teknik bilgi anlamında gerekli donanıma sahip olabilirsiniz fakat iş hayatında karşılaşabileceğiniz zorluklarla başa çıkabilmek için teknik bilginin yanı sıra analitik düşünme, liderlik edebilme veya sonuç odaklı olabilme gibi farklı yetkinliklere de sahip olmanız gerekir. Bu özelliklere sahip adaylar işlerini iyi yapmanın yanı sıra çalıştıkları şirketlere değer katacak olan kişilerdir.
Şirketler için de hedefe ulaşmanın temel kaynağı, sadece yeterli teknik bilgiye sahip olan değil aynı zamanda yapılan işin doğasına uygun yetkinliklere sahip çalışanlardır. Bu sebeple CV’nizi hazırlarken “yetkinlik” kavramının ne anlama geldiğini ve CV’nizde yetkinliklerinize nasıl yer verebileceğinizi öğrenmek size iş başvurusu ve işe alım süreçlerinde büyük fayda sağlayabilir.
Yetkinlik nedir?
Yetkinlik, kişinin aldığı eğitim veya edindiği tecrübe sonucunda sahip olduğu özel bilgi birikimi, becerileri, vasıfları ve teknik uzmanlığıdır. Türk Dil Kurumu’nun resmi sözlüğüne baktığımızda “yetkin” ve “yetkinlik” kelimelerinin şu şekilde tanımlandığını görüyoruz:
Yetkin, “Gerekli olgunluğa erişmiş, olgun, kâmil, mükemmel.”
Yetkinlik, “Yetkin olma durumu, olgunluk, kemal, mükemmeliyet.”
Bu tanımlara göre yetkinliğin belli bir sorumluluğu veya işi/görevi yerine getirebilme durumu olduğunu söyleyebiliriz. İş dünyasında ise yetkinlik kavramı alınan sonuçtan ziyade bu sonucu almak için gerekli olan kişiye ait özellikleri ifade eder. Yetkinlik sahibi bir çalışan, yaptığı işte iyi bir performans gösterir ve bu performansı iş veren açısından tatmin edicidir. Çalışan, bu iyi performansı sağlayabilmek için bazı önemli davranışlara başvurur ve işte yetkinlikler bu davranışların ortaya çıkmasını sağlayan kişisel özelliklerdir. Bu açıdan bakıldığında yetkinlik kavramının kapsayıcıdır ve farklı bileşenlerden oluşur. Bu bileşenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bilgi
- Beceri
- Tutum
- Davranış
- Performans
Edindiğiniz bilgi ve beceriler, doğru tutum ve davranışı sergilemenize yardımcı olur ve bu sayede sorumluluğunu üstlendiğiniz görevde üstün bir performans sağlayabilirsiniz. Bu üstün performansı görmek isteyen iş verenler işe alım süreçlerinde adayın eğitim ve iş tecrübesine verdiği önem kadar yetkinliklerine de önem verecektir. CV’nizi hazırlarken yetkinliklerinizi tanımlamanız dikkat çekicidir çünkü bu geçmişteki iş tecrübeniz doğrultusunda güçlü ve zayıf yanlarınızı ve de girmek istediğiniz şirkete ne tür bir katkı sağlayabileceğinizi bildiğiniz anlamına gelir.
Yetkinlik örnekleri ve yetkinliklerinizi bulma
Yetkinlikler, iş verene veya işe alım uzmanına nasıl biri olduğunuz hakkında daha detaylı bir bilgi verir ve sizin hakkınızda şimdiden iş verenin zihninde bir tablo oluşmasını sağlar. İş ararken ve CV’nizi hazırlarken işe alım uzmanlarının ve iş verenlerin son tahlilde ne tür yetkinliklere sahip adaylarla ilgilendiklerini anlamanız önemlidir. Bir iş veren için asıl soru işe alacağı kişinin şirkete nasıl ve ne şekilde katkı sağlayacağıdır.
Sabancı Üniversitesi tarafından yürütülen “Y Kuşağının Yetkinlik Gelişimi ve Sosyal Medyada Kişisel Markalaşma” adlı proje yeni mezunlarda en çok aranan 5 yetkinliğin şunlar olduğunu göstermiştir:
- Güvenirlik
- Sorumluluk
- Takım çalışması
- İletişim
- Olumlu tavır
“Bu yetkinliklere sahip miyim? Başka ne tür yetkinliklerim var? Hangi yetkinlerime CV’mde yer vermeliyim?” gibi sorular kafanızda oluşmuş olabilir. Size yol göstermesi açısından bazı örnek yetkinlikleri 3 temel başlık altında veriyoruz:
Temel yetkinlikler: Öğrenmeye açık olma, bilgi paylaşımı, iletişim becerisi, çözüm odaklı olma, kaynakları etkin kullanma, ekip çalışması, kurumsal farkındalık, müşteri odaklı olma vb.
Yönetsel yetkinlikler: Analitik düşünme, planlama ve organize etme, karar verme, inisiyatif kullanma, yetki devri, koçluk becerisi, kar ve maliyet odaklılık, yaratıcılık ve yenilikçilik, ekibine liderlik edebilme vb.
Fonksiyonel yetkinlikler: İş bilgisi, süreç bilgisi, müzakere becerileri, çok yönlü beceri kullanımı, titizlik, projece yönetimi, analiz ve raporlama, temsil yeteneği, hijyen bilinci, iş güvenliği kurallarına uyma vb.
Bu noktada yetkinliklerinizin farkında olmanız ve bunları özgeçmişinizde doğru şekilde kullanmanız önemli. Öz geçmişinize ekleyebileceğiniz yetkinliklerinizi listelemek için şu adımları takip edebilirsiniz:
- Geçmişte üstlendiğiniz projelerde sizi başarılı kılan faktörler nelerdi? Hangi kişisel özellikleriniz bu projeleri tamamlamanıza yardımcı oldu? Projede karşılaştığınız zorluklarla nasıl başa çıktınız?
- Çalıştığınız şirketlerde iş arkadaşlarınız, yöneticiniz veya iletişim halindeyseniz müşteriler sizin hangi iyi özelliklerinize vurgu yapıyordu?
- Başvurmak istediğiniz pozisyon için yayımlanan iş ilanında aranan yetkinlikler neler?
- Uzmanlık alanınızın gerektirdiği kişisel beceriler neler? Bununla ilgili hem kendi deneyimlerinizden faydalanabilir hem de küçük bir araştırma yapabilirsiniz.
- İlk iki maddedeki soruları cevaplayarak çıkardığınız yetkinliklerle 3. ve 4. Maddelerdeki yetkinlikleri karşılaştırın ve birbiri ile uyuşanları not edin.
- Edindiğiniz bilgileri kullanarak yetkinliklerinizi listeleyin ve eleyin. Yetkinliklerinizi CV’nize eklerken doğrudan başkalarının yazdığı yetkinlikleri alıp koymayın, mümkün olduğunca özgün olun.
CV’de yetkinliklere yer verirken dikkat etmeniz gereken 3 temel nokta
Yetkinliğin ne demek olduğu ve yetkinlik örneklerini kısaca ele aldık. Yukarıdaki adımları takip ederek bir liste oluşturduysanız CV’nizde yetkinliklerinize yer vermeye hazırsınız demektir. Bu aşamada dikkat etmeniz gereken 3 husus bulunuyor:
Yetkinlikler listeniz kısa ve öz olsun
Yukarıdaki bölümde verdiğimiz adımları takip ederek çok sayıda yetkinliğiniz olduğunu fark etmiş olabilirsiniz. Listeniz uzunsa yetkinliklerinizin tamamına öz geçmişinizde yer vermeyin. 30 tane yetkinliğin sıralandığı bir CV, işe alım uzmanının gözünde çok gerçekçi görünmeyebilir. 5 tane ve gerekiyorsa maksimum 7 tane yetkinlik belirtmeniz yeterlidir. Dengeli olmak ve bir sonraki yetkinlik yazılırken bu yetkinliğe yer vermenin gerçekten gerekli olup olmadığını kendinize sormak faydalı olacaktır.
Yetkinliklerinizle ilgili sorulara hazırlıklı olun
İş mülakatına çağrılırsanız öz geçmişinizde yer verdiğiniz yetkinliklerinizle ilgili size soru sorulma ihtimali yüksektir. Burada belirttiğiniz yetkinliklerinizi detaylandırmaya hazır olun. Mülakata gitmeden önce belirttiğiniz her bir yetkinlik ile ilgili neler anlatabileceğinizi düşünün, gerekirse küçük notlar alın.
Başvuracağınız işe uygun, profesyonel yetkinlikler yazın
İş ilanını dikkatlice okuyun ve girmek istediğiniz şirketin web sitesini inceleyin. Başvuracağınız iş için gerekli yetkinliklere odaklanmanızı öneririz. Örneğin, proje yöneticisi pozisyonu için bir işe başvuruyorsanız “iş birliğine açık olma,” “etkili iletişim”, “çözüm odaklılık,” “proje planlama ve yönetimi,” “rapor hazırlama,” “proje performans yönetimi” gibi yetkinliklere sahip olmanız önemlidir. Bu yetkinliklerden bazıları muhtemelen başvuracağınız iş ilanında da yazar.
Veya belirttiğimiz gibi şirketin web sitesinde çalışanlarda aranan yetkinlikleri bulabilirsiniz. Türkiye’nin önde gelen şirketlerinden biri, iş başvurusu yapan adaylarda şirket tarafından benimsenen şu 9 ana yetkinliğin mutlaka olması bekleniyor:
- Yön belirleme
- Takım çalışması
- İletişim
- İş birliği geliştirme
- Sonuç odaklılık
- Yaratıcılık ve girişimcilik
- Kendini ve çalışma arkadaşlarını geliştirme
- Farklılıklara uyum ve yönetme
- Müşteri duyarlılığı
Özetle
Özetle ve sonuç olarak yetkinliklerimiz aslında nasıl bir çalışan olduğumuz ve olabileceğimiz konusunda hem kendimize hem de iş verenlere yol gösterici özelliklerimizdir. Kendimizi tanımamız, güçlü ve zayıf yanlarımızı öğrenmemiz ve daha başarılı bir kariyere sahip olmamız adına bir yetkinlikler listesi hazırlamak ve CV’mizde bu yetkinlikleri detaylandırmak son derece faydalı olacaktır. Yetkinliklerinizi keşfetmeyi bir serüven olarak düşünün. Bu fikir sizi heyecanlandırıyorsa belki de “öğrenmeye açık olma” ilk not edeceğiniz temel yetkinliğiniz olabilir!