Γράφω την οικογενειακή κατάσταση στο βιογραφικό;
Παλαιότερα ήταν σύνηθες να δηλώνει κάποιος στο βιογραφικό του αν είναι άγαμος/-η, παντρεμένος/-η ή όποια άλλη πληροφορία περιέγραφε την οικογενειακή του κατάσταση. Ακόμα και σήμερα, κάποιοι οδηγοί σύνταξης βιογραφικού που είναι διαθέσιμοι στο διαδίκτυο περιλαμβάνουν την εν λόγω πληροφορία στα απαραίτητα προσωπικά στοιχεία που χρειάζεται να καταγράψουμε. Είναι όμως έτσι;
Σε πολλά επίπεδα γίνεται συζήτηση στις μέρες μας περί προσωπικών δεδομένων. Η οικογενειακή κατάσταση οποιουδήποτε από εμάς συγκαταλέγεται ξεκάθαρα σε αυτά, αν και εντάσσεται στην κατηγορία των «μη ευαίσθητων» δεδομένων. Ειδικά, όμως, σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, υπάρχει νόμος που ρυθμίζει το αν η οικογενειακή κατάσταση κάποιου μπορεί να αποτελεί παράμετρο πρόσβασης στην εργασία, αλλά και στην απασχόληση εν γένει.
Θα δούμε, λοιπόν, τι ακριβώς ισχύει σε σχέση με την αναφορά της οικογενειακής κατάστασης στο βιογραφικό: αν είναι υποχρεωτική ή προαιρετική, καθώς και τι άλλο αξίζει να συνυπολογίσουμε σχετικά με αυτή κατά τη σύνταξη του CV μας.
Απαγορεύονται οι εργασιακές διακρίσεις λόγω οικογενειακής κατάστασης
Ήδη από το 2000, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει εκδώσει οδηγία για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και στην εργασία. Αυτή ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο της Ελλάδας με τον Νόμο 4443/2016.
Σύμφωνα με αυτόν, «Απαγορεύεται κάθε μορφή διάκρισης για έναν από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 1», στο δε άρθρο 1 ένας από τους λόγους που δηλώνονται είναι η οικογενειακή κατάσταση. Σημειωτέον, άλλοι λόγοι που καταγράφονται είναι η φυλή, το χρώμα και η εθνική καταγωγή, καθώς και οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, η αναπηρία ή η χρόνια πάθηση, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου.
Αυτό σημαίνει πως οι εργαζόμενοι προστατεύονται νομικά, και αν κάποιος θεωρήσει ότι γίνονται διακρίσεις εις βάρος του για κάποιον από τους ανωτέρω λόγους, μπορεί να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες. Ενδεικτικά, ο Συνήγορος του Πολίτη σημειώνει σε έκθεσή του πως το 2017 έλαβε 738 αναφορές με αντικείμενο την ίση μεταχείριση, το 12% των οποίων αφορούσαν συγκεκριμένα διακρίσεις λόγω οικογενειακής κατάστασης.
Δεδομένου, λοιπόν, ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης αφορά, μεταξύ άλλων, «τους όρους πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση εν γένει, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων πρόσληψης», είναι παράνομο μια αγγελία εργασίας να σας ζητά να δηλώσετε την οικογενειακή σας κατάσταση στο βιογραφικό - στην πραγματικότητα το ίδιο ισχύει και για σχετικές ερωτήσεις που μπορεί να σας τεθούν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης.
Δεν είστε υποχρεωμένοι να δηλώσετε την οικογενειακή κατάστασή σας στο βιογραφικό, καθώς αυτή εμπίπτει στις προβλέψεις της αρχής για την ίση μεταχείριση στον τομέα της εργασίας.
Η οικογενειακή κατάσταση στο βιογραφικό
Έχουμε ξεκαθαρίσει πως η οικογενειακή κατάσταση δεν είναι ένα από τα απαραίτητα προσωπικά στοιχεία που πρέπει να συμπεριλάβετε στο βιογραφικό σας σημείωμα, όπως είναι φυσικά το ονοματεπώνυμό σας, αλλά και ο τόπος διαμονής, το τηλέφωνο και το e-mail σας. Αν και είναι προτιμητέο να μη γράψετε αυτή την πληροφορία, δεν σας απαγορεύει κανείς να το κάνετε σε περίπτωση που το επιθυμείτε. Το βασικό που χρειάζεται να αναρωτηθείτε είναι αν θα κερδίσετε κάτι με το να τη συμπεριλάβετε, αλλά και τι κινδυνεύετε να χάσετε. Ίσως θέλετε, λοιπόν, να λάβετε υπόψη τα ακόλουθα.
Υπαρκτό το ρίσκο διακρίσεων
Παρά το γεγονός ότι υπάρχει νομικό πλαίσιο κατά των εν λόγω διακρίσεων, δυστυχώς αυτές δεν έχουν εκλείψει στην πράξη. Ειδικά, μάλιστα, στο επίπεδο της καταγραφής της πληροφορίας στο βιογραφικό, δεν μπορείτε καν να ξέρετε αν η αίτησή σας απορρίφθηκε λόγω αυτής, ώστε να προβείτε σε νομικές ενέργειες για την προστασία σας.
Οι παντρεμένοι, οι διαζευγμένοι με παιδιά, οι χήροι με ανήλικα παιδιά μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν μεγαλύτερο εύρος και βάρος υποχρεώσεων, το οποίο, στο μυαλό του/της recruiter, μπορεί να επηρεάσει τη δυνατότητά τους να τηρούν το ωράριο ή και να έχει επιπτώσεις στην απόδοσή τους.
Από την άλλη, οι άγαμοι μπορεί να θεωρηθούν λιγότερο εξοικειωμένοι με την έννοια της ευθύνης, πιο άστατοι και λιγότεροι «ψημένοι» σε δυσκολίες και στη διαχείριση κρίσεων, σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες οικογενειακής κατάστασης.
Φυσικά, όλα αυτά είναι εν πολλοίς αυθαίρετα συμπεράσματα και στερεότυπα που δεν έχουν αποτιναχθεί, αλλά δεν παύουν να βρίσκονται στη ρίζα πιθανών διακρίσεων. Έτσι, δηλώνοντας την οικογενειακή κατάσταση στο βιογραφικό σας, ουσιαστικά επαφίεστε στην προσωπικότητα αυτού που θα το λάβει. Θα δει, συνειδητά ή ασυνείδητα, «προβλήματα» πίσω από την οικογενειακή σας κατάσταση ή θα αξιολογήσει τα προσόντα σας ανεξαρτήτως αυτής, όπως οφείλει; Δεν μπορείτε να το προβλέψετε.
Η κουλτούρα της εταιρείας & η φύση της εργασίας
Κατά τον ίδιο τρόπο που υπάρχουν στερεότυπα που λειτουργούν κατά σας, υπάρχουν και κάποιες «συνδέσεις» που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπέρ σας. Όπως το ότι είθισται να θεωρούνται οι άγαμοι, οι διαζευγμένοι και οι χήροι χωρίς παιδιά πιο ευέλικτοι ως προς, π.χ., το ωράριο εργασίας, τη δυνατότητα ταξιδιών και τη μετακόμιση σε άλλη πόλη. Ή, αντίστοιχα, οι παντρεμένοι και οι έχοντες παιδιά να εκλαμβάνονται ως πιο σταθεροί, οργανωτικοί και υπεύθυνοι.
Αν έχετε επαρκείς πληροφορίες για την κουλτούρα της εταιρείας ή για τη φύση της θέσης εργασίας και θεωρείτε πως η οικογενειακή σας κατάσταση «κουμπώνει» καλά με κάποιον τρόπο, ίσως τότε να έχει νόημα να την αναφέρετε.
Για παράδειγμα, αν διεκδικείτε μια θέση που περιλαμβάνει πολλά επαγγελματικά ταξίδια, μπορεί να θέλετε να σημειώσετε ότι είστε άγαμος/άγαμη, για να τονίσετε την ευελιξία σας. Από την άλλη, αν πρόκειται για μια θέση σε εταιρεία με οικογενειακή κουλτούρα, ίσως να θέλετε να δηλώσετε ότι είστε παντρεμένος/παντρεμένη, για να δείξετε ότι θα είστε μια ταιριαστή προσθήκη στο δυναμικό της.
Η δε αναφορά της ύπαρξης παιδιών μπορεί να είναι υπέρ σας σε επαγγέλματα που σχετίζονται με τη φροντίδα ανηλίκων και την αλληλεπίδραση μαζί τους. Για παράδειγμα, ο βρεφονηπιοκόμος, ο παιδαγωγός, ο δάσκαλος, ο κοινωνικός λειτουργός, ο παιδίατρος είναι όλα επαγγέλματα που αν αυτός/αυτή που τα εξασκεί είναι επίσης πατέρας ή μητέρα λειτουργεί θετικά, καθώς εμπνέει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη λόγω της προσωπικής του/της σχέσης και εμπειρίας με παιδιά.
Expert tip
Μέσω του βιογραφικού σας θέλετε να δείξετε την καλύτερη δυνατή εικόνα σας -πάντα, βέβαια, με ειλικρίνεια- και να αξιολογηθείτε για τις γνώσεις, την εμπειρία και τις δεξιότητές σας, ώστε να αποφανθεί ο/η recruiter για την καταλληλότητά σας για τη θέση που διεκδικείτε. Σκεφτείτε, λοιπόν, καλά αν προσωπικά δεδομένα, όπως η οικογενειακή κατάσταση, μπορούν να δώσουν όντως επιπλέον αξία στην αίτησή σας ή αν, μέσω αυτών, βάζετε τρικλοποδιά στον εαυτό σας.
Πώς να δηλώσετε την οικογενειακή σας κατάσταση στο βιογραφικό
Εφόσον έχετε λάβει υπόψη όλα όσα έχουμε αναφέρει και επιθυμείτε να συμπεριλάβετε τη σχετική πληροφορία, η θέση της είναι στην ενότητα των προσωπικών στοιχείων, στην αρχή του βιογραφικού σας. Έτσι, θα γράψετε πρώτα «Οικογενειακή κατάσταση:» και έπειτα θα ακολουθήσει ο χαρακτηρισμός που σας ταιριάζει:
- Άγαμος/Άγαμη (και όχι Ελεύθερος/Ελεύθερη)
- Έγγαμος/Έγγαμη
- Σε σύμφωνο συμβίωσης
- Διαζευγμένος/Διαζευγμένη
- Χήρος/Χήρα
Σε περίπτωση που είστε γονείς και θέλετε να το σημειώσετε, θα προσθέσετε: πατέρας/μητέρα ενός παιδιού, δύο παιδιών κ.ο.κ.
Κρατήστε κατά νου ότι αν συζείτε με τον/την σύντροφό σας χωρίς να έχετε συνάψει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, εντάσσεστε τυπικώς στην πρώτη κατηγορία (Άγαμος/Άγαμη), αφού οι ορισμοί εδώ σχετίζονται με τη νομική αναγνώριση της σχέσης.
Μεγαλύτερη ευελιξία στη δημιουργία βιογραφικού
Μπορεί να θελήσετε να συμπεριλάβετε την οικογενειακή κατάσταση (ή όποια άλλη πληροφορία) στο βιογραφικό σας για να το στείλετε σε μία συγκεκριμένη εταιρεία, ενώ στις άλλες περιπτώσεις να μη θέλετε να υπάρχει αυτό το στοιχείο. Όταν κανείς προσθέτει και αφαιρεί συχνά πληροφορίες στο βιογραφικό του στο Word, είναι εύκολο να χαλάσει το layout του εγγράφου. Δεν είναι όμως τόσο εύκολο μετά να το φτιάξει.
Για να μην προβληματίζεστε για τέτοια πράγματα και για να κάνετε ό,τι αλλαγές θέλετε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα online εργαλείο όπως ο CV maker του Jobseeker. Σας δίνει τη δυνατότητα να τροποποιείτε τις πληροφορίες του βιογραφικού σας όσο συχνά θέλετε και, εξασφαλίζοντάς σας ότι δεν θα χρειαστεί εσείς να ασχοληθείτε με τις διορθώσεις στο layout, θα έχετε και το κεφάλι σας ήσυχο και ένα σωστό βιογραφικό στον υπολογιστή σας, εύκολα και γρήγορα!
