Πώς να φτιάξω βιογραφικό; Οδηγίες και συμβουλές!
Το πιο πολύτιμο εργαλείο που έχουμε στα χέρια μας για την εύρεση εργασίας. Το βιογραφικό σημείωμα, το οποίο συναντάμε επίσης ως Curriculum Vitae, CV ή Resume, είναι ουσιαστικά ένα έγγραφο με το οποίο παρουσιάζουμε τον εαυτό μας στους πιθανούς εργοδότες. Ο στόχος μας είναι να ξεχωρίσουμε μέσω αυτού, δείχνοντας ότι είμαστε ιδανικοί υποψήφιοι για τη θέση εργασίας. Αν αγωνιάτε πώς θα φτιάξετε ένα σωστό, επαγγελματικό βιογραφικό, κατάλληλο για την εποχή μας, μην ανησυχείτε, γιατί σας έχουμε συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες οδηγίες!
Ξέρετε ποιος ήταν ο πρώτος άνθρωπος που έφτιαξε βιογραφικό σημείωμα; Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, πίσω στο μακρινό 1482! Ο Δούκας του Μιλάνου αναζητούσε μηχανικούς και ο πολυμήχανος εφευρέτης, προκειμένου να διεκδικήσει μια θέση ανάμεσα σε αυτούς, συνέταξε ιδιογράφως για τον Δούκα ένα έγγραφο, στο οποίο κατέγραφε τις ικανότητες και τις δεξιότητές του.
Από τότε, προφανώς, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Κάπου στη δεκαετία του 1950, το βιογραφικό άρχισε να αποκτά συγκεκριμένη φόρμα και οι εργοδότες να αναμένουν τη λήψη του από εκείνους που ήθελαν να διεκδικήσουν εργασία. Το 1984, είχε γίνει πλέον τόσο απαραίτητο στη διαδικασία εύρεσης δουλειάς που εκδόθηκε και ο πρώτος οδηγός με συμβουλές για το πώς να φτιάξει κανείς βιογραφικό.
Σήμερα, τα πράγματα έχουν εξελιχθεί ακόμα περισσότερο, με την τεχνολογία να μας παρέχει πολύτιμα εργαλεία για πιο εύκολη και επαγγελματική σύνταξη του CV, ενώ επίσης αλλαγές στην αγορά εργασίας, καθώς και κοινωνικές, έχουν φέρει με τη σειρά τους αλλαγές και στο περιεχόμενο και τη μορφή των ιδανικών βιογραφικών.
Παρά τις όποιες αλλαγές που έχουν συντελεστεί, όμως, η ο σκοπός της δημιουργίας βιογραφικού παραμένει ίδιος: Να διαβάσει ο/η παραλήπτης του (εργοδότης ή recruiter) βασικές πληροφορίες για τον αποστολέα, που σχετίζονται με το μορφωτικό του επίπεδο, την επαγγελματική του πορεία και τις δεξιότητές του.
Ο επιπλέον δικός σας στόχος, ως αιτούντες για θέση εργασίας, είναι να παρουσιάσετε αυτές τις πληροφορίες με τέτοιο τρόπο ώστε να τραβήξουν την προσοχή, να ξεχωρίσετε και να αυξήσετε τις πιθανότητές σας να είστε εσείς οι τυχεροί που θα κερδίσετε τη θέση.
Πώς θα το κάνετε αυτό; Ακολουθώντας τις οδηγίες και τις συμβουλές που έχουμε συγκεντρώσει παρακάτω!
Πότε στέλνουμε βιογραφικό σημείωμα
Πριν περάσουμε στα της δημιουργίας του βιογραφικού, είναι καλό να ξέρουμε σε ποιες περιπτώσεις μάς χρειάζεται:
- Όταν θέλουμε να απαντήσουμε σε συγκεκριμένη αγγελία εργασίας.
- Όταν επιθυμούμε να εκδηλώσουμε το ενδιαφέρον μας για να εργαστούμε σε συγκεκριμένη εταιρεία, ακόμα και αν τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν έχει ανοιχτές θέσεις εργασίας.
- Είναι, επίσης, απαραίτητο για την παρουσία μας σε online πλατφόρμες αναζήτησης εργασίας ή σε βάσεις δεδομένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο του recruiting.
- Το χρησιμοποιούμε, ακόμα, για να ενημερώσουμε τον επαγγελματικό μας κύκλο για το ποιοι είμαστε ως επαγγελματίες, μέσω π.χ., του LinkedIn.
- Συχνά χρειάζεται και όταν αιτούμαστε για περαιτέρω σπουδές ή για εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης.
Ποια στοιχεία συνθέτουν ένα βιογραφικό σημείωμα
Η πρώτη ερώτηση που θέτουμε στον εαυτό μας όταν θέλουμε να φτιάξουμε βιογραφικό είναι «τι πρέπει να γράψω;», έτσι δεν είναι; Άρα, όλα ξεκινούν από το περιεχόμενο του εγγράφου.
Ωστόσο, το περιεχόμενο δεν είναι το μόνο που χρειάζεται να αποφασίσουμε. Γιατί έπειτα ακολουθεί η άλλη ερώτηση: «με ποια σειρά θα γράψω τις πληροφορίες;». Οπότε, μας απασχολεί και η διάταξη του περιεχομένου, δηλαδή η δομή του βιογραφικού.
Σ’ αυτά τα δύο στοιχεία έρχεται να προστεθεί και μια τρίτη απορία: «πώς θα κάνω το βιογραφικό μου όμορφο;». Η όψη του, που εξαρτάται από τα σχεδιαστικά του χαρακτηριστικά και τη μορφοποίηση (το layout), αποτελεί κι αυτή με τη σειρά της παράγοντα επιτυχίας του CV μας, καθώς όσο πιο θελκτική είναι τόσο πιο πιθανό να τραβήξει την προσοχή του/της recruiter.
Η τελική μορφή του βιογραφικού εξαρτάται από την αλληλεπίδραση αυτών των στοιχείων, τα οποία στη συνέχεια θα αναλύσουμε ξεχωριστά. Σε κάθε περίπτωση, όμως, χρειάζεται να έχετε στο μυαλό σας τέσσερις κρίσιμους κανόνες:
- Το βιογραφικό δεν πρέπει να έχει μεγάλη έκταση. Συγκεκριμένα, προτείνεται να μην υπερβαίνει τις δύο σελίδες Α4. Σ’ αυτές, καλείστε να είστε συνοπτικοί και περιεκτικοί.
- Θα πρέπει να είναι ευανάγνωστο. Για να κάνετε τη ζωή του/της recruiter πιο εύκολη (το οποίο θα είναι σίγουρα υπέρ σας), χρειάζεται να διαβάζεται αντίστοιχα εύκολα, να μην είναι πηγμένο στην πληροφορία και να είναι ευδιάκριτες οι ενότητές του και τα επιμέρους σημεία τους.
- Δεν πρέπει να έχει λάθη στην ορθογραφία ή στα σχεδιαστικά του στοιχεία. Τα ορθογραφικά λάθη ή αστοχίες όπως το να έχουν μετακινηθεί κελιά με πληροφορίες, δίνοντας στο βιογραφικό ανισόρροπη όψη, μπορούν να καταστρέψουν τις πιθανότητές σας να κληθείτε σε συνέντευξη, ακόμα και αν είστε κατά τα άλλα ιδανικοί υποψήφιοι.
- Δεν λέμε ψέματα στο βιογραφικό μας. Παρουσιάζουμε με τον καλύτερο τρόπο αυτό που είμαστε, αυτά που ξέρουμε και την εμπειρία που όντως έχουμε, δηλαδή ό,τι πραγματικά μπορούμε να υποστηρίξουμε. Δεν «εφευρίσκουμε» επ’ ουδενί πληροφορίες για να το κάνουμε πιο ενδιαφέρον ή πιο πλούσιο.
Το βιογραφικό σας σημείωμα πρέπει να είναι ειλικρινές, ξεκάθαρο, περιεκτικό, προσεγμένο στις λεπτομέρειες και ευανάγνωστο.
Τι γράφουμε στο βιογραφικό σημείωμα (περιεχόμενο)
Πριν περάσουμε στη διάταξη των πληροφοριών του βιογραφικού μας και στη μορφοποίησή τους, πρέπει να ξέρουμε τι είδους πληροφορίες θα εντάξουμε σ’ αυτό.
Οι βασικές κατηγορίες είναι τέσσερις:
1. Προσωπικά στοιχεία
Τα απολύτως απαραίτητα είναι το ονοματεπώνυμό σας και τα στοιχεία επικοινωνίας σας (τόπος διαμονής, τηλέφωνο, e-mail). Υπάρχει και μία πληθώρα προαιρετικών στοιχείων, που άλλα είναι καλύτερο να αναφέρονται και άλλα να παραλείπονται ή που, βασικά, η συμπερίληψή τους εξατομικεύεται κατά περίσταση. Αυτά είναι:
- Η ηλικία σας
- Ο τόπος γέννησής σας
- Το φύλο σας
- H οικογενειακή κατάστασή σας και το αν έχετε παιδιά
- Η εθνικότητά σας
- Το θρήσκευμά σας
- Το αν έχετε δίπλωμα οδήγησης ή δικό σας όχημα
- Το αν έχετε εκπληρώσει τις στρατιωτικές υποχρεώσεις σας (άνδρες)
- Το προφίλ σας στο LinkedIn
- Η φωτογραφία σας
2. Επαγγελματική πορεία
Με εξαίρεση τα βιογραφικά με τα οποία κάποιος αναζητά την πρώτη του δουλειά, αυτή η κατηγορία πληροφοριών είναι καίρια, καθώς δηλώνει την επαγγελματική εμπειρία σας, αλλά και τη συνάφεια αυτής με τη θέση για την οποία αιτείστε. Δεδομένου ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, το βιογραφικό σημείωμα πρέπει να είναι σύντομο και περιεκτικό, αν έχετε περάσει από πολλές δουλειές, δεν χρειάζεται να τις αναφέρετε όλες. Οι πιο πρόσφατες θέσεις εργασίας και οι πιο συναφείς με το αντικείμενο που αναζητάτε είναι και οι πιο σημαντικές.
3. Εκπαίδευση
Εδώ εντάσσονται οι πληροφορίες για το μορφωτικό επίπεδό σας. Αν μόλις αποφοιτήσατε από τη σχολή, μπορείτε να συμπεριλάβετε και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αν έχετε προχωρήσει σε μεταπτυχιακό ή και σε διδακτορικό, δεν υπάρχει λόγος να πάτε τόσο πίσω χρονικά, παρά μόνο μέχρι το πρώτο πτυχίο σας.
4. Δεξιότητες & ικανότητες
Θα συμπεριλάβετε δεξιότητες που έχετε αποκτήσει με εκμάθηση (hard skills), αλλά και εκείνες που δεν μετριούνται ποσοτικά, επηρεάζουν όμως το είδος του επαγγελματία που είστε (soft skills). Στις πρώτες εντάσσονται, για παράδειγμα, η γνώση ξένων γλωσσών, χειρισμού υπολογιστή, διαχείρισης προγραμμάτων, ανάλυσης δεδομένων, εργαλείων Marketing κ.ά. Στις δεύτερες περιλαμβάνονται οι επικοινωνιακές και οργανωτικές ικανότητες, η διαχείριση κρίσεων, η συνέπεια και το πνεύμα συνεργασίας, η αντίληψη, η κριτική σκέψη κ.ά.
Από εκεί και πέρα, το βιογραφικό σας μπορεί να συμπεριλαμβάνει τα χόμπι και τα ενδιαφέροντά σας, τυχόν εθελοντική εργασία στην οποία έχετε αφιερώσει χρόνο, ειδικές κατηγορίες πληροφοριών ανάλογα με το αντικείμενο, όπως δημοσιεύσεις που έχετε κάνει ή συνέδρια στα όποια έχετε συμμετάσχει, καθώς και συστάσεις, αν έχουν ζητηθεί στην αγγελία εργασίας όπου απαντάτε.
Για ένα δυνατό και σύγχρονο βιογραφικό
Η σύγχρονη τάση στα βιογραφικά σημειώματα είναι, πέραν των προαναφερθέντων, να περιλαμβάνουν επίσης headline και ένα σύντομο προφίλ (περίληψη), που είναι επίσης γνωστό ως personal statement.
Το headline είναι μία φράση που δηλώνει την επαγγελματική σας ιδιότητα ή τον
εργασιακό σας τίτλο, όπως, για παράδειγμα, «Βραβευμένος Web Designer που Έχει Σχεδιάσει Επώνυμα E-shops». Το personal statement, από την άλλη, είναι μία μικρή παράγραφος, όπου παρουσιάζετε τον εαυτό σας με λίγες λέξεις, προβάλλοντας ωστόσο τα δυνατά σας σημεία, για να κάνετε την υποψηφιότητά σας να ξεχωρίσει.
Expert tip
Είναι σημαντικό να έχετε στο μυαλό σας πως στα βιογραφικά σημειώματα δεν ισχύει το «one size fits all». Το καλύτερο δυνατό βιογραφικό εξαρτάται τόσο από προσωπικούς παράγοντες, αλλά και από τη θέση για την οποία το στέλνετε ή την κουλτούρα της εταιρείας στην οποία φιλοδοξείτε να εργαστείτε. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να προσαρμόζετε κάθε φορά το βιογραφικό σας ανάλογα με τη θέση εργασίας που διεκδικείτε, λαμβάνοντας υπόψη λέξεις-κλειδιά από τα προαπαιτούμενα που αναφέρει η αγγελία εργασίας.
Η σειρά εμφάνισης των πληροφοριών στο βιογραφικό (δομή)
Αυτή εξαρτάται από το είδος του βιογραφικού που θα φτιάξετε. Υπάρχουν δύο βασικές λογικές:
- Το χρονολογικό βιογραφικό, στο οποίο, όπως δηλώνει το όνομά του, οι πληροφορίες ακολουθούν μία χρονική ακολουθία. Συνήθως χρονολογικό ονομάζεται αυτό που ακολουθεί την πορεία της ζωής μας, άρα πρώτα εμφανίζονται οι σπουδές και μετά η όποια επαγγελματική εμπειρία. Αυτό στο οποίο τα φώτα πέφτουν πρώτα στην επαγγελματική πορεία, με τις θέσεις εργασίας να εμφανίζονται από την πιο πρόσφατη στην παλαιότερη, ονομάζεται αντίστροφο χρονολογικό.
- Το λειτουργικό βιογραφικό, όπου τονίζονται περισσότερο οι δεξιότητες και τα επιτεύγματα του υποψηφίου. Το λειτουργικό είναι ένας ειδικός τύπος βιογραφικού που ενδείκνυται για εκείνους που θέλουν να κάνουν αλλαγή καριέρας ή έχουν μεγάλα κενά στην επαγγελματική τους πορεία.
Υπάρχει και μία τρίτη επιλογή, που δεν είναι άλλη από τον συνδυασμό και των δύο, η οποία γίνεται όλο και πιο δημοφιλής τα τελευταία χρόνια, ενώ οι νεότεροι υποψήφιοι, εκείνοι που μόλις αποφοίτησαν, θα κληθούν κατά πάσα πιθανότητα να φτιάξουν βιογραφικό χωρίς εργασιακή εμπειρία.
Η πιο συνήθης και δημοφιλής δομή βιογραφικού, τόσο για τους υποψήφιους όσο και για τους εργοδότες, είναι εκείνη του αντίστροφου χρονολογικού. Σ’ αυτήν εστιάζουμε, λοιπόν, παρακάτω, με τη σειρά εμφάνισης των πληροφοριών να είναι η εξής:
- Το όνομά σας είναι το πρώτο που πρέπει να δει ο/η recruiter, γι’ αυτό τοποθετείται πάντα πρώτο, στο πάνω μέρος της σελίδας.
- Ακολουθούν τα προσωπικά στοιχεία, τα οποία μπαίνουν είτε κάτω από το όνομα, είτε κάτω από τη φωτογραφία σας, εάν βάλετε. Εάν βάλετε headline (επαγγελματικό τίτλο), αυτό τοποθετείται συνήθως κάτω από το όνομά σας και πριν από τις υπόλοιπες προσωπικές πληροφορίες.
- Στην περίπτωση που εντάξετε ένα personal statement, θα είναι το επόμενο που εμφανίζεται.
- Στην ενότητα της επαγγελματικής σας εμπειρίας, κάθε εργασιακή θέση διαχωρίζεται από τις υπόλοιπες με το κατάλληλο κενό και τα στοιχεία που αναφέρετε είναι η εταιρεία, η θέση σας, η χρονική περίοδος κατά την οποία εργαστήκατε εκεί και μια σύντομη περιγραφή των καθηκόντων ή των επιτευγμάτων σας.
- Η ενότητα των σπουδών σας περιλαμβάνει τον χρόνο φοίτησης, το εκπαιδευτικό ίδρυμα και τον τίτλο του πτυχίου σας. Αν ήσασταν Valedictorian ή αν λάβατε κάποια διάκριση, μπορείτε να το αναφέρετε.
- Ανάλογα με το πρότυπο του βιογραφικού, οι δεξιότητές σας μπορεί να έπονται της επαγγελματικής σας εμπειρίας ή να ξεχωρίζουν στην πρώτη σελίδα, πιθανώς σε μία χωριστή στήλη, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει επίσης τις προσωπικές πληροφορίες σας.
- Τα χόμπι και τα ενδιαφέροντα, αν τα συμπεριλάβετε, εμφανίζονται στο τέλος, έπειτα από τυχόν δημοσιεύσεις ή συνέδρια.
Expert tip
Ανεξάρτητα από τον τύπου του βιογραφικού -χρονολογικό, αντίστροφο χρονολογικό, λειτουργικό ή χωρίς επαγγελματική εμπειρία- το ονοματεπώνυμό σας και τα προσωπικά σας στοιχεία πάντα τοποθετούνται πρώτα, στο πάνω μέρος του. Το personal statement επίσης κρατάει την ίδια θέση κρατάει σε όλα τα βιογραφικά, αν συμπεριληφθεί.
Σχεδιασμός και μορφοποίηση του βιογραφικού (layout)
Φτάσαμε και στο τελευταίο δομικό στοιχείο ενός βιογραφικού σημειώματος, αυτού από το οποίο εξαρτάται η τελική όψη του βιογραφικού σας! Για να δημιουργήσετε, λοιπόν, ένα επαγγελματικό βιογραφικό με σωστή εμφάνιση, χρειάζεται να έχετε στον νου σας τα ακόλουθα.
Το είδος του design εξαρτάται από το αντικείμενό σας
Αν είστε γιατρός ή τραπεζικός, θα προτιμήσετε έναν πιο κλασικό σχεδιασμό. Αν, από την άλλη, είστε καλλιτέχνης ή γραφίστας/γραφίστρια μπορείτε να επιλέξετε κάτι πιο μοντέρνο. Όσο πιο δημιουργικό το επάγγελμα, τόσο πιο δημιουργικό μπορεί να είναι το βιογραφικό, αλλά προσέξτε να μην το παρακάνετε.
Το βιογραφικό σας πρέπει να «αναπνέει»
Από τη μία χρειάζεται το βιογραφικό σας να είναι περιεκτικό σε πληροφορία, από την άλλη, όμως, χρειάζεται να μην είναι «μπουκωμένες» οι πληροφορίες, αλλά ξεκάθαρες στο μάτι και ευδιάκριτες. Για να το επιτύχετε αυτό:
- Διαχωρίστε τις επιμέρους ενότητες βάζοντάς τους υπότιτλους, όπως Personal Statement (ή Περίληψη), Επαγγελματική Εμπειρία, Εκπαίδευση, Δεξιότητες, Χόμπι & Ενδιαφέροντα.
- Αφήστε λογικές αποστάσεις ανάμεσα στις ενότητες.
- Το διάστιχό σας ας μην είναι μικρότερο από 1,15, αλλά να μην υπερβαίνει και το 1,4.
- Χρησιμοποιήστε bullets για τις επιμέρους πληροφορίες, π.χ. στη λίστα με τις δεξιότητες και τα soft skills σας ή στην περιγραφή των καθηκόντων και επιτευγμάτων σας κάτω από κάθε ξεχωριστή θέση εργασίας.
- Κρατήστε τις προτάσεις σας απλές και ουσιαστικές (ξεχάστε τον μακροπερίοδο λόγο!).
- Φροντίστε να υπάρχουν περιθώρια γύρω-γύρω στο έγγραφο και να μην πλησιάζουν πολύ οι πληροφορίες στα άκρα του (πάνω, κάτω και πλαϊνά).
Η γραμματοσειρά πρέπει να διαβάζεται εύκολα
Δώστε μεγάλη σημασία στη γραμματοσειρά που θα επιλέξετε για το βιογραφικό σας. Οι καλλιτεχνικές δεν ενδείκνυνται για τέτοια χρήση, καθώς δεν είναι τόσο ευανάγνωστες. Να προτιμάτε, λοιπόν, τις πιο «καθαρές», όπως η Arial, η Verdana και η Tahoma, και να κρατάτε το ίδιο μέγεθος για το ίδιο είδος πληροφορίας. Το 11-12 είναι συνήθως καλό για τις επιμέρους πληροφορίες, το 14 για τους τίτλους των ενοτήτων, ενώ το όνομά σας θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο, για να ξεχωρίζει!
Προσοχή στο χρώμα
Για να δώσετε στο βιογραφικό σας επαγγελματική όψη, θα αποφύγετε τα πολύ έντονα χρώματα ή τον πλουραλισμό τους (εκτός αν αιτείστε για μια πολύ δημιουργική δουλειά). Τα γράμματα προτιμώνται μαύρα ή, εναλλακτικά, κάποιο σκούρο γκρι ή μπλε. Μπορείτε να βάλετε κάποιο χρώμα στις γραμμές που χωρίζουν τις ενότητες ή στους τίτλους τους, αλλά φροντίστε να το κάνετε με συνέπεια και να μην επιλέξετε πολύ «χτυπητό» χρώμα.
Το είδος της φωτογραφίας
Αν επιλέξετε να βάλετε φωτογραφία στο βιογραφικό σας, που θα του δώσει πιο προσωπικό τόνο, το μέγεθός της θα πρέπει να είναι σαν της ταυτότητας. Επίσης, να είστε προσεκτικοί στην επιλογή σας, ώστε η εικόνα σας να είναι επαγγελματική.
Περάστε το βιογραφικό σας από «δεύτερο μάτι»
Δώστε το σε έναν δικό σας άνθρωπο, που να γνωρίζει καλά τη γλώσσα, να το δει, ώστε να διορθώσει τυχόν αβλεψίες στη σύνταξη, στην ορθογραφία ή στα κενά που έχετε αφήσει.
Αποστολή σε PDF μορφή
Θα είναι κρίμα αν όλος ο κόπος σας να φτιάξετε ένα όμορφο και επαγγελματικό βιογραφικό πάει χαμένος, γιατί αυτό που θα δει ο/η recruiter στην οθόνη του δεν θα είναι το ίδιο με αυτό που βλέπετε εσείς στη δική σας. Αυτό το ρίσκο υπάρχει με τα βιογραφικά σε μορφή Word, γι’ αυτό είναι προτιμότερο να τα στέλνουμε σε μορφή PDF, εκτός αν μας ζητείται διαφορετικά.
Με ποια εργαλεία φτιάχνω το βιογραφικό μου σημείωμα;
Μία από τις επιλογές σας είναι να συντάξετε εξαρχής το βιογραφικό σας στο Word ή να αξιοποιήσετε ένα έτοιμο πρότυπο ή υπόδειγμα βιογραφικού σε Word και, πατώντας πάνω στη φόρμα του, να συμπληρώσετε τα δικά σας στοιχεία.
Αν, όμως, θέλετε να απλοποιήσετε τη διαδικασία και να δημιουργήσετε εύκολα ένα όμορφο και επαγγελματικό βιογραφικό, χωρίς να ανησυχείτε για τυχόν προβλήματα επεξεργασίας του layout, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα online εργαλείο όπως ο CV maker του Jobseeker!
Σε λίγα μόλις βήματα και με το πρότυπο της επιλογής σας, θα έχετε έτοιμο στον υπολογιστή σας ένα εντυπωσιακό βιογραφικό, για να το στείλετε σε όσους πιθανούς εργοδότες επιθυμείτε!